Menteşe’nin Bayır Mahallesi ile Yatağan’ın Deştin Mahallesi arasında, kızılçam ormanlarının göbeğine çimento fabrikasının kurulması için Menteşe Belediyesi tarafından ruhsat verildi.
Köylüler, Tekağaç mevkiinde 2021’de yapımına başlanan çimento fabrikasının ÇED raporu ve ruhsatının iptali için protesto gösterileri düzenledi, Muğla 2. İdare Mahkemesi’ne başvuruda bulunarak dava açtı.
YEREL MAHKEME İPTAL ETTİ
Çimento fabrikasının ÇED raporu, köylülerin ve çevrecileri açtığı dava sonucunda mahkeme tarafından iptal edildi.
Bunun üzerine Menteşe Belediyesi, Muğla Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye ait Entegre Çimento Fabrikası ve Hammadde Ocakları Projesine verdiği ruhsatı iptal ederek mühürledi.
Davalı tarafın temyiz başvurusu Danıştay 4. Dairesi tarafından reddedilerek ÇED İptal kararı onaylandı. Karar, çevreciler ve köylüler tarafından sevinçle karşılandı.
FABRİKANIN ZARARLARI ÇOK FAZLA
Menteşe Kent Konseyi, Deştin platformu olarak yapılan ortak basın açıklamasında TMMOB Mimarlar Odası’nca düzenlenen 1 Ekim 2021 tarihli Mesleki Denetimde ÇED Çekince Raporu’nda tespit edilen sakıncaları paylaştıkları hatırlatılarak şöyle denildi:
“Sonraki süreçte Nihai ÇED Raporu konusunda, mahkemeye sunmak üzere Prof. Dr. M. Doğan Kantarcı (Em) tarafından uzman görüşü de hazırlanmıştır. Bahse konu rapor ve uzman görüşü incelendiğinde yapılması düşünülen projenin Kazan ve Bayır sulama göletlerinin su toplama havzası üzerinde yer aldığı görüldü.
Projenin yaratacağı tahribat neticesinde bu iki göletten sulanan tarım arazilerinin zarar göreceği, hammadde ocaklarında tercih edilen faaliyet yönteminin dereler ve yer altı suları bakımından zarar verici etkiye sahip olacağı ortaya çıktı.
Hali hazırda katı yakıtlı 3 termik santral, başkaca çimento fabrikaları ve çok sayıda taş ve mermer ocağından kaynaklı kirlenmenin boyutları ile birlikte düşünüldüğünde hava kalitesi açısından ciddi sonuçlar yaratacağı ortada.
Tesiste yapılması planlanan üretimin hali hazırda sıkışık durumda olan Muğla Yatağan Karayoluna ekstra bir yük ekleyeceği görülmektedir. Öte yandan toplam 776 hektar büyüklüğündeki proje alanı tarım alanlarına ve yetişmiş zeytinliklere fazlasıyla yakındır.
Deştin köyü bakımından bu mesafe 2 kilometreye kadar düşmekte olup ÇED dosyasında bulunan Tarım Ve Orman İl Müdürlüğü yazısında 1-1,5 kilometre mesafede başka zeytinliklerde mevcuttur. Bu Durum ise 3573 sayılı Zeytincilik Kanunu’nun 20. Maddesine kesin aykırılık oluşturmaktadır.”
NİHAİ ÇED RAPORU ÇOK HATALI VE GÜNCELLİĞİNİ YİTİRMİŞ
Nihai ÇED raporunun çok hatalı ve güncelliğini yitirmiş veri içerdiği, tarım ve yerleşim alanlarına mesafe, proje alanında bulunan orman vasıflı alanlar gibi konularda yanlış bilgilere dayalı hazırlandığı açıklanarak şöyle denildi:
“Mevcut hali ile ÇED raporu projenin çevre üzerinde yaratacağı tahribatı göz ardı etmektedir. Tüm bu sebeplerle bugün itibarı ile proje hakkında verilen ‘ÇED olumlu’ kararının iptali talebi ile Menteşe Kent Konseyi, Akdeniz Yeşilleri Derneği ile Deştin ve Alaşar köylüleri adına dava açmıştık.
Geçen yıl yazında yaygın olarak yaşadığımız yangın felaketleri, kent ve doğal yaşam alanları üzerinde ciddi bir tahribat yaratmıştır. Kurulması planlanan Entegre Çimento Fabrikasının çevre ve canlı yaşamı yönünden yaratacağı sıkıntılar çok fazla”
