Dünyanın en derin çukuru unvanı adından da anlaşılacağı gibi Kola Süper Derin Sondajıdır. Sovyetler Birliği tarafından öncülük edilen bilimsel bir sondajın sonucudur. Murmansk bölgesinin kuzeybatısındaki Pechengsky Bölgesi’nde, Barents Denizi kıyısında yer alan bu delik Finlandiya ve Norveç’e yakın oldukça yakın bir konumda.
Kola Süper Derin Sondajı, adından da anlaşılacağı gibi Dünya’nın en derin deliğidir. Bu delik aslında sadece 23 santimetre (9 inç) genişliğinde, 12.262 metre (40.230 fit) derinliğindedir.
Sıcaklık 180 dereceye ulaştı, çalışma bitti
exploredplanet’ten derlenen habere göre bilimsel bir silahlanma yarışının ürünü olan Kola Süper Derin Sondajı kazıldığı sıralarda, Amerika aya giden yarışı yeni kazanmıştı. Diğer ülkeler başka bir yol izliyor ve Dünya’nın merkezine ulaşmak için birbirlerini yenmeye çalışıyorlardı. Ancak sonunda, proje sona ermek zorunda kaldı. Bilim insanları sonsuza kadar kazmaya devam edemezdi. Kazmayı bırakmalarının başlıca nedenlerinden biri ise sıcaklıkların çok yükselmesiydi. Delikte hava 180°C (356°F) idi.
Amerikalılar 1958’de “Proje Mohole” adını verdikleri sondaja başladı, Sovyetler Birliği’ni Dünya’nın çekirdeğine kadar geçmeye çalışıyorlardı. 1966’da kazmayı bıraktılar—ama Ruslar bırakmadı ve 1990’lara kadar kazmaya devam etti.
Kola Süper Derin Delik aslında tek bir delik değil, tek bir orijinal deliğe bağlı birkaç sondaj deliğidir. En derin ana delik, uçtan uca istiflenmiş 37.8 Eyfel Kulesi kadardır.
Bu deliği kazmanın asıl amacı gezegenimizin fiziksel yapısı hakkında daha fazla bilgi edinmekti. Bilim insanları aslında delikten çok fazla jeolojik bilgi elde ettiler, ancak gezegenin mantosuna kadar ulaşamadılar.
Dünyanın en derin çukurunun dibinde ne var?
Bilim insanları Dünya’nın oluşumu hakkında çok şey öğrenmeyi bekliyordu. Beklemedikleri şey ise bazı şaşırtıcı paleontolojik keşifler yapmaktı. Yaklaşık 6,4 kilometre (kabaca 4 mil) aşağıda, 2 milyar yıllık mikroskobik plankton fosilleri bulundu.
Fosillere ek olarak, bilim insanları Dünya yüzeyinin altında aslında serbestçe akan su olduğunu da keşfetti. Bu su, yeraltı kayaları tarafından sıkıştırılmış ve inanılmaz miktarda basınç altında tutulmuştu.
Bilim insanlarının Kola Süper Derin Sondajı’ndan öğrendiği en önemli şeylerden biri, granitin daha önce düşündüğümüz gibi büyük derinliklerde bazalta dönüşmediğidir. Dünya yüzeyinin 4,3 mil altında bu geçişin gerçekleştiğine dair hiçbir kanıt bulamadılar.
Bilim insanları ayrıca bu delikle Dünya yüzeyinin altında büyük miktarda hidrojen gazı olduğunu öğrendi. Sondaj deliğinden akan çamurun hidrojenle “kaynadığı” şeklinde tanımlandı.
Kazma işlemi 1996 yılında sona erdi
Kola Süper Derin Sondaj Kuyusu’ndaki çalışmalar, Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla 1995’te sona erdi. Alan artık tamamen terk edilmiş durumda.
Bilimsel araştırma amacıyla pek çok sondaj ve tünel açıldı, ancak Kola Süper Derin Sondaj Kuyusu hâlâ gezegenimizin insan yapımı en derin kuyusu olma rekorunu elinde tutuyor.
Öte yandan bu dünyadaki en derin delik olmasına rağmen, gezegenin merkezine olan mesafenin yalnızca %0,19’u kadardır.
