Cengiz’e altın tepside fabrika

Özelleştirme fiyaskolarında öne çıkan bir başka satış da Seydişehir Alüminyum Tesisi’nde yaşandı. Türkiye’nin birincil alüminyum üreten tek tesisi olan Seydişehir Alüminyum, önce yatırımları kısılarak küçültülmeye çalışıldı. Özelleştirme tek kurtuluş gibi gösterildi. Özelleştirme olursa işçiler mutlu olacak, üretim artacak, refah yükselecek denildi. Milyarlarca dolarlık Seydişehir Alüminyum, milyonlarca tonluk hazır rezervleri, kasasındaki nakitleri, limanı ve elektriği bedavaya getiren santralle birlikte, Cengiz Holding’e 305 milyon dolara satıldı.

YATIRIMLARI ASKIYA ALINDI

Seydişehir Eti Alüminyum tesisi 1973 yılında Türkiye’nin alüminyum ihtiyacını karşılaması için kuruldu. 32 yıl boyunca kamuya kaynak üreten, yöre ekonomisini kalkındıran, istihdam sağlayan tesis 2005 yılında satılarak özelleştirme furyasının ilk kurbanlarından oldu.Özelleştirmeden önce kârlı kurumun satışı tepki çekmesin diye yatırımları askıya alındı, kaynakları kesildi, büyümesi önlendi. Tesisin özelleştirileceğini duyan yerli ve yabancı yatırımcılar Seydişehir’e akın etti. Tesisi gezen Rus yatırımcılar Oymapınar Barajı’nın tesise verilmesi halinde özelleştirmenin cazip hale geleceğini rapor etti. İktidar da karar alıp Oymapınar Barajını Seydişehir’e verdi. Böylece en büyük maliyet unsuru olan elektrik sorun olmaktan çıktı, üretim adeta bedavaya geldi. Barajın dışında kasadaki yüklü nakitleri, stoklardaki satışa hazır ürünleri, milyonlarca ton rezerve sahip 7 adet boksit maden sahası, taşınmazları, Antalya’daki limanı da Cengiz’e verildi. Alelacele özelleştirme ihalesi yapıldı, altın yumurtlayan tavuğa dönüştürülen tesis Cengiz’e altın tepside sunuldu.

Danıştay kararı yok sayıldı

Tesisin yok pahasına satılmasını önlemek için işçiler ve yöre halkı eylemler yaptı, meydanlara indi. Ancak sert müdahaleler orada da kendini gösterdi. Satışın ardından çok sayıda kurum Danıştay’a iptal başvurusunda bulundu. Danıştay 13. Dairesi, 2007 yılında aldığı kararla Seydişehir Alüminyum’un satış kararını iptal etti ve fabrikanın devlete iadesini istedi. Ancak mahkemenin kararı adeta yok sayıldı. 5 yıl boyunca iade yapılmadığı gibi 2012’de Özelleştirme Yüksek Kurulu hisse devri davasından çekildi. Sonuçta tesis Cengiz’e resmen verildi.

Baraj hediyeli özelleştirme

Alüminyum metali, başta uçak, roket ve silah sanayi olmak üzere savunma sanayinin en önemli girdi hammaddelerinden birini oluşturuyor. Yerli ve milli savunma sanayini geliştirmeye çalışan Türkiye için stratejik konumda olan Seydişehir Alüminyum, özelleştirme öncesi yüksek elektrik maliyetiyle boğuşurken özelleştirme sürecinde bir anda sunulan baraj hediyesiyle üretimi bedavaya getirdi. Böylece Seydişehir dünyanın en ucuz alüminyumunu üreten şirkete dönüştürüldü. Ancak bu ayrıcalığın nimetini halk değil, ihaleyi alan Cengiz yedi.