Avrupa Birliği (AB) Savunma Bakanları ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Ukrayna’daki savaşın 1000. gününde Brüksel’de toplandı.
Toplantının ana gündemi, Ukrayna’ya askeri yardımların artırılması ve Avrupa’nın savunma sanayisinin güçlendirilmesiydi. Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, toplantıya video konferans yoluyla katıldı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, görevi Kaja Kallas’a devretmeden önce son kez bu toplantıya başkanlık etti.
ABD KESERSE, AB ÜSLENMELİ
Borrell, toplantı öncesi yaptığı açıklamada, “Bu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in hayal bile edemeyeceği bir şey. İki haftada Kiev’e girip Ukrayna’nın rejimini değiştirmeyi planlıyordu. Ancak 1000 gün sonra Ukraynalılar hâlâ direniyor,” dedi.
Borrell, savaşın başlamasından bu yana Avrupa’nın savunma sanayisi üretiminin yüzde 30 arttığını ifade etti ancak bunun yeterli olmadığını vurguladı.
Borrel “Ukrayna’ya desteği artırmamız gerekiyor, ancak bu yalnızca mühimmat ve silah üretimiyle sınırlı kalmamalı,” dedi. Avrupa’nın savunma kapasitesini genişleterek NATO içinde kendi stratejik yeteneklerini inşa etmesi gerektiğini belirtti.
Borrell, “Avrupalılar savunma konusunda sadece bir fabrika olmaktan çok daha fazlasını yapmak zorundadır. NATO Avrupa’nın savunmasını organize ederken Avrupalılar kendi güvenlik sorumluluklarını da üstlenmelidir,” ifadelerini kullandı. ABD’nin Ukrayna’ya desteğini kesme ihtimaline karşı, Avrupa’nın bağımsız karar alabilmesinin kritik önem taşıdığını söyledi.
ABD’nin uzun menzilli silahların Ukrayna tarafından sınırlı şekilde Rus topraklarında kullanımı için izin verdiğine ilişkin sorulara yanıt veren Borrell, konunun toplantıda ele alınacağını belirtti ve “Ukraynalıların kendi topraklarını savunmak için Rusya topraklarında Ruslara karşı savaşmasına izin vermek tamamen uluslararası hukuka uygundur,” açıklamasında bulundu.
SİLAH KISITLAMALARI KALKMALI
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, savaşın 1000. gününe denk gelen toplantının sembolik önemini vurguladı. Rusya’nın yanında Çin, İran ve Kuzey Kore’nin de yer aldığı bir eksene dikkat çeken Rutte, Ukrayna’ya teslim edilen silahlara kısıtlamalar koymamanın en doğru karar olduğunu söyledi. Ancak bu kararın AB ülkelerinin kendi inisiyatifinde olduğunu da ekledi.
Rutte, NATO ve AB’nin savunma stoklarını yenilemek ve hazırlığı artırmak için birlikte çalıştığını kaydetti. Avrupa’nın savunma sanayisinde artan üretim kapasitesine rağmen daha fazlasına ihtiyaç olduğunu dile getirdi.
Borrell, Avrupa’nın sadece “tepki veren” bir aktör olamayacağını ve bağımsız bir güvenlik politikası geliştirmesi gerektiğini belirtti. Borell, “Avrupalılar, oturup Amerikalıların ne yapacağını bekleyip tepki vermekle yetinemez,” dedi.
Toplantıda, AB ülkelerinin Ukrayna’ya verdikleri silahların kullanımına yönelik sınırlamaların kaldırılması konusu da tartışıldı. Borrell, bu adımın Avrupa’nın savunma kapasitesini artırması ve Ukrayna’ya daha etkin destek sunması için önemli olduğunu ifade etti.
Toplantı, Ukrayna savaşının 1000. gününde Avrupa’nın güvenlik politikalarında daha stratejik bir pozisyon almasının gerekliliğini bir kez daha gözler önüne serdi. NATO ve AB’nin iş birliği, bölgenin uzun vadeli güvenliği için kritik bir unsur olarak değerlendirildi.
