Piyasalar, dünyanın en büyük ekonomisine sahip ABD’deki başkanlık seçiminin sonucuna odaklanırken, Trump zafer konuşması yaptı. Kesin olmayan sonuçların Trump’ın zaferine işaret etmesiyle küresel piyasalarda önemli değişimler yaşanırken Trump döneminin Türkiye ekonomisine etkileri de merak ediliyor.
TL gelişmekte olan para birimlerinden pozitif ayrıştı ve bugün küresel çapta güçlenen dolar karşısında değer kazanabilen nadir para birimlerinden biri oldu.
Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump’ın seçim zaferi ilan etmesi ardından TL dolar karşısında yüzde 0,2 ile sınırlı ancak nadir görülen değer kazançlarından birini yaşadı ve belirsizliğin bitmesi TL cinsi diğer piyasalara da yansıdı. TL’de nadir görülen gün içi değer kazancı dolar endeksinde görülen yüzde 1,6 yükselişe rağmen yaşandı. Ayrıca Borsa İstanbul’da BIST100 endeksi yüzde 3 civarı yükselişte.
ABD’deki borsaların vadeli işlem kontratları tarihi zirveye yükselirken, dolar ve tahvil getirileri keskin biçimde yükseldi. Bitcoin ise ilk kez 75 bin dolar seviyesini aştı. S&P 500 vadeli kontratlarındaki yükseliş yüzde 2 seviyesinde ABD Hazinesi’nin 10 yıllık tahvillerinin getirileri dört aylık zirvesi olan yüzde 4,47’ye yükseldi. Yatırımcılar, seçimleri Trump’ın kazanması durumunda bu hareketlerin görüleceğini tahmin etmişlerdi.
ERDOĞAN TEBRİK ETTİ, UZMANLAR 2 KONU İÇİN UYARDI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ABD Başkanlık seçimini kazandığını ilan eden Donald Trump’ı tebrik etti. Erdoğan, Amerikan halkının seçimiyle başlayacak olan bu yeni dönemde, Türkiye-ABD ilişkilerinin güçlenmesini temenni ettiğini belirtti.
Bir bankanın döviz masası müdürü, “Hem Erdoğan hem de Trump güçlü isimler. Bu nedenle diğer aday kadar istikrarlı denebilecek bir ABD Türkiye ilişkisi olasılığı düşük. İlk fiyatlama belirsizliğin azaldığı gerekçesi ile TL pozitif oldu” dedi.
Ayrıca müdür, “Bölgesel iki konu riskli. Biri Rusya Ukrayna diğeri İsrail-Filistin. Bu konularda nasıl ilerleneceği ekonomiyi de doğrudan etkiler. Orta vadeli etkisinin pozitif mi negatif mi olacağını bugünden kestirmek zor ancak hangi yönde olursa olsun etkisinin kuvvetli olacağını söyleyebiliriz” dedi.
VERGİ ARTIŞI PLANLIYOR
Trump, ithal edilen tüm mallardan yüzde 10, Çin mallarından ise yüzde 60 gümrük vergisi alınmasını ve böylece ABD’nin dış ticaret açığını ortadan kaldırabileceğini söylemişti.
Trump’ın vergi politikalarının dolara yarayacağını belirten uzmanlar bu durumun orta vadede Türkiye ekonomisi için dezavantaj oluşturabileceği belirtiliyor. ‘Kontrollü kur’ politikasıyla kısa vadede bir hareket beklenmezken faiz indirimlerinin de gelmesiyle bu durumun TL’de baskı yaratabileceği ve ekonomi yönetiminin döviz kurundaki kontrolünü zorlaştırabileceği belirtiliyor.
Diğer bir yandan gümrük vergileri ile uzak bir ihtimal olarak görülen ABD ile 10 milyar dolarlık dış ticaret hedefinin daha da olanaksız hale gelebileceği belirtiliyor.
Trump bir önceki başkanlık döneminde Rahip Brunson krizi nedeniyle Türkiye’den ithal edilen çelik ve alüminyum vergilerini iki katına çıkarmıştı. Trump’ın Türkiye’ye ilişkin vergileri iki katına çıkardığını açıklamasının ardından dolar ve Euro’da çok sert yükselişler yaşanmıştı. Trump yaptığı açıklamada “Türkiye’ye çelik ve alüminyum vergilerini az önce iki katına çıkaran kararı imzaladım. Türk Lirası güçlü dolarımız karşısında düşüyor. Aliminyum vergisi yüzde 20, çelik vergisi yüzde 50 olacak. Türkiye ile ilişkilerimiz bu kez iyi değil” demişti.
Türkiye’nin döviz gelirinin ağırlığı Euro iken, döviz giderleri ve dış borç ödemelerinin ağırlığı dolarla. Bu nedenle, Euro-dolar paritesinin Türk ekonomisine bir etkisini de dış borç ödemelerinde göstermesi bekleniyor. ABD tahvil faizlerinde yükselişin de dış borçlanma maliyetlerini artırdığından Türkiye ekonomisini olumsuz etkileyeceği değerlendiriliyor.
DOLAR
EURO
İNG. STERLİNİ
İSV. FRANGI
KAN. DOLARI
ÇEYREK ALTIN
BITCOIN